حس بویایی و لامسه نوزاد از همان ابتدا تأثیرات عمدهای بر تغذیه و ارتباطات عاطفی او با والدین دارد. این حواس بهطور غیرمستقیم به رشد نوزاد کمک کرده و نقش بسیار مهمی در فرآیندهای رفتاری و شناختی او ایفا میکنند.
حساسیت بویایی نوزاد:
نوزادان در روزهای ابتدایی زندگی خود بهطور چشمگیری به بوها واکنش نشان میدهند. آنها قادرند بوهای مختلفی را از هم تمیز دهند و بهطور غریزی به بوهایی مانند شیر مادر، وانیل، موز یا شکر تمایل نشان دهند. بهعکس، بوهای ناخوشایند مثل الکل یا سرکه موجب ناراحتی آنها میشود و از آنها دوری میکنند.
مطالعات نشان دادهاند که در پایان هفته اول زندگی، نوزادانی که از شیر مادر تغذیه میکنند، به سمت پدهای سینه مادر خود گرایش پیدا میکنند و نسبت به پدهای سینه سایر مادران بیتوجه میشوند. این سیستم حساس به بو، که شبیه یک رادار عمل میکند، به نوزاد کمک میکند تا در زمان تغذیه به سمت مادر خود هدایت شود و از مواد مضر دوری کند.
حساسیت لمسی نوزاد:
همانطور که نوزادان به بوها حساس هستند، به لمس نیز واکنشهای شدید دارند. آنها به نرمی و لطافت حساس بوده و به پارچههای نرم و راحت مانند فلامنت یا ساتن تمایل نشان میدهند. در مقابل، پارچههای خشن مانند برزنت یا کاغذ سنباده میتوانند موجب ناراحتی آنها شوند.
نوزادان وقتی با دستان نرم و آرام نوازش میشوند، به سرعت آرام میگیرند و سکوت میکنند. اگر نوزاد بهطور خشنی برداشته شود، ممکن است احساس ناراحتی کرده و شروع به گریه کند. اما اگر با دقت و بهآرامی گرفته شده و آرام آرام تاب داده شوند، نوزاد به آرامش میرسد و توجه بیشتری نشان میدهد.
تأثیر لمسی بر ارتباط عاطفی:
تماس جسمی مثل نگهداشتن، نوازش، تکان دادن آرام و در آغوش گرفتن نوزاد باعث آرامش آنها میشود و هنگامی که نوزاد خوابآلود است، میتواند او را هوشیارتر کند. این تعاملات لمس، پیامی واضح از عشق و توجه والدین به نوزاد ارسال میکنند. قبل از اینکه نوزاد قادر به درک کلمات باشد، او از نحوه لمس والدین و احساسات آنان آگاه میشود و این درک از طریق حواس او به ارتباط عاطفی عمیقی با والدین منجر میشود.
نتیجهگیری:
شناخت حساسیتهای حسی نوزاد، از جمله بویایی و لمسی، به والدین کمک میکند تا تعاملات بهتری با فرزند خود داشته باشند و نیازهای عاطفی و جسمی او را بهتر درک کنند. درک این واکنشها همچنین در تنظیم روند تغذیه و خواب نوزاد مؤثر است و موجب رشد و سلامت بهتر او میشود.
این مقاله بر مبنای اطلاعات علمی معتبر از منابع مختلف پزشکی و پژوهشی تهیه شده است و هدف آن ارتقای آگاهی والدین در زمینه سلامت نوزادان است.