چکاپ ۱۵ ماهگی کودک: واکسیناسیون، تغذیه، غربالگری و نکات ایمنی
با رسیدن به ۱۵ ماهگی، کودک شما دیگر یک نوپا پرانرژی است که مدام در حال کشف محیط اطرافش است. این زمان مناسبی است برای گفت‌وگو با پزشک کودک درباره ایجاد محیطی ایمن و ساختارمند که در عین حال آزادی لازم برای یادگیری از محیط را به کودک بدهد.
در این ویزیت، علاوه بر معاینه جسمانی و ارزیابی پیشرفت رشدی، نکات مهم دیگری نیز بررسی می‌شود:
واکسیناسیون
در این جلسه ممکن است کودک شما بر اساس برنامه واکسیناسیون، واکسن‌های زیر را دریافت کند:
- DTaP (دیفتری، کزاز و سیاه‌سرفه)
- Hib (هموفیلوس آنفلوآنزای نوع B)
- PCV13 (پنوموکوک)
- MMR (سرخک، اوریون و سرخجه)
- واکسن آبله‌مرغان (Varicella)
همچنین در صورت نیاز، دوزهایی از واکسن هپاتیت B، واکسن غیرزنده فلج اطفال (IPV) و واکسن هپاتیت A تزریق می‌شود. در فصل آنفلوانزا، تزریق واکسن آنفلوآنزا نیز توصیه می‌شود.
غربالگری‌ها
پزشک ممکن است برای ارزیابی کم‌خونی، آزمایش خون انجام دهد. بر اساس عوامل خطر، غربالگری فشار خون، شنوایی و بینایی نیز ممکن است انجام شود. اگر کودک شما تاکنون به دندانپزشک مراجعه نکرده، پزشک دندان‌های جدید را بررسی کرده و در صورت نیاز فلوراید تراپی انجام می‌دهد. دندان‌هایی که قبلاً فلوراید دریافت کرده‌اند (حداقل ۶ ماه قبل)، نیاز به تمدید دارند.
تغذیه و رشد
پزشک با اندازه‌گیری وزن و قد کودک و محاسبه شاخص توده بدنی (BMI)، رشد فیزیکی او را ارزیابی می‌کند. همچنین رفتارها و پیشرفت‌های رشدی مشاهده و ثبت می‌شود. در این بخش، اهمیت مشاوره تغذیه نوزاد و کودک بسیار پررنگ است، به ویژه برای والدینی که با بدغذایی کودک روبرو هستند.
سؤالاتی که ممکن است پزشک از شما بپرسد:
- آیا کودک می‌تواند از لیوان بنوشد بدون اینکه زیاد بریزد؟
- آیا وقتی می‌پرسید “توپت کجاست؟” یا “پتو کجاست؟”، کودک واکنش نشان می‌دهد؟
- آیا کودک حداقل سه کلمه (غیر از “ماما” و “بابا”) به کار می‌برد؟
- آیا کودک برای برداشتن اشیاء می‌تواند به راحتی بنشیند یا چمباتمه بزند؟
سؤالاتی که ممکن است شما داشته باشید:
- چگونه می‌توانم به کودک خود آموزش دهم در بازی با دیگران همکاری کند؟
- اگر کودک غذایش را کامل نخورد، چه کار کنم؟
- آیا خوابیدن کودک با بطری شیر مشکلی ایجاد می‌کند؟
- بهترین واکنش در برابر رفتارهای نادرست کودک چیست؟
نکته مهم برای والدین
آگاه باشید که دادن حق انتخاب‌های کوچک به کودک (مثلاً انتخاب بین دو کتاب برای قصه شب) می‌تواند به کاهش کشمکش‌ها در تصمیم‌گیری‌های بزرگ‌تر کمک کند. این تکنیک بخشی از روش‌های موثر تربیتی در دوران نوپایی است.
ایمنی کودک
حفظ ایمنی کودک در این مرحله رشدی بسیار اهمیت دارد.
سؤالاتی که پزشک ممکن است مطرح کند:
- چگونه مایعات داغ را از دسترس کودک دور نگه می‌دارید؟
- آیا در تمام طبقات منزل، به ویژه نزدیک اتاق خواب و موتورخانه، دتکتور دود نصب و آزمایش شده است؟
- آیا مبلمان منزل شما به دیوار محکم شده است؟
- آیا در بالا و پایین پله‌ها گیت محافظ نصب شده و پنجره‌های طبقات بالا دارای محافظ هستند؟
سؤالات احتمالی والدین:
- چه زمانی باید کودک را در کلاس آموزش شنا ثبت‌نام کنم؟
- چه زمانی باید تخت کودک را با تخت نوپایی جایگزین کنم؟
- چه شماره‌های اضطراری باید در تلفن همراه و در اختیار پرستار کودک باشد؟
- چگونه مطمئن شوم که صندلی ایمنی خودرو به درستی نصب شده است؟
نکات ارتباطی مهم
هیچ‌گاه در تماس با پزشک کودک خود برای طرح سؤال یا نگرانی تردید نکنید؛ حتی در ساعات غیراداری. در صورت لزوم، پزشک راهنمایی می‌کند که کودک شما در چه بازه زمانی و در چه مکانی باید ویزیت شود.
