رشد شناختی کودکان دو ساله
وقتی به دوران نوزادی و ماههای ابتدایی کودک خود فکر میکنید، متوجه میشوید که یادگیری او بیشتر از طریق لمس، نگاه کردن، دستکاری اشیا و شنیدن انجام میشد. اما حالا که او دو ساله شده است، فرایند یادگیریاش پیچیدهتر و هدفمندتر شده است.
پیشرفت زبان و تفکر
در این سن، توانایی زبانی کودک افزایش مییابد و میتواند برای چیزها، کارها و مفاهیم، تصاویر ذهنی ایجاد کند. همچنین، او میتواند برخی مشکلات را بهصورت ذهنی حل کند، بدون اینکه لازم باشد اشیا را مستقیماً جابجا کند. حافظه و مهارتهای فکری او نیز در حال پیشرفت هستند و کمکم مفاهیم ساده زمانی مانند “بعد از غذا میتوانی بازی کنی” را درک میکند.
درک ارتباط بین اشیا
در دو سالگی، کودک شما شروع به شناخت روابط بین اشیا میکند. مثلاً وقتی اسباببازیهای دستهبندیشکل یا پازلهای ساده به او بدهید، میتواند اشکال مشابه را مطابقت دهد. همچنین متوجه میشود که اعداد برای شمارش چیزها استفاده میشوند، بهویژه عدد دو.
با رشد مفهوم علت و معلول، علاقهاش به کارهایی مثل کوککردن اسباببازیها یا روشن و خاموشکردن چراغها و وسایل بیشتر میشود.
بازیهای پیچیدهتر
بازیهای کودک شما در این سن خلاقانهتر و پیچیدهتر میشود. او اکنون فعالیتهای مختلف را بهصورت یک توالی منطقی کنار هم قرار میدهد. مثلاً ممکن است ابتدا عروسک را بخواباند و سپس آن را با پتو بپوشاند یا به چند عروسک پشتسرهم غذا بدهد.
در سالهای آینده، او میتواند داستانهای بلندتر و خلاقانهتری بسازد و بسیاری از فعالیتهای روزمره خود، مانند بیدار شدن از خواب، حمام کردن و خوابیدن را در بازیهای خود بازسازی کند.
چالشهای تفکر کودک
یکی از محدودیتهای اصلی فکری کودک دو ساله این است که فکر میکند هر اتفاقی که در دنیای اطرافش میافتد، نتیجه کارهای اوست. به همین دلیل، درک درستی از مفاهیمی مثل مرگ، طلاق یا بیماری ندارد و ممکن است احساس کند خودش باعث این اتفاقات شده است.
اگر والدین از هم جدا شوند یا یکی از اعضای خانواده بیمار شود، کودک اغلب احساس مسئولیت میکند. در این شرایط، نیاز است که با دقت و توجه بیشتری با او صحبت کنید.
توصیههایی برای والدین
کودک شما در این سن همهچیز را بسیار ساده میبیند و گاهی بین واقعیت و خیال تفاوت قائل نمیشود، مگر اینکه در حال بازی تخیلی باشد. بنابراین، هنگام صحبت با او، از جملاتی که ممکن است باعث سردرگمی یا نگرانیاش شود، اجتناب کنید. مثلاً اگر بگویید “اگه زیاد غذا بخوری میترکی!” ممکن است او واقعاً بترسد.
نتیجهگیری
در این سن، توجه به نیازهای شناختی کودک و صحبت با زبانی ساده و منطقی با او اهمیت زیادی دارد. بازیهای آموزشی و تخیلی نیز میتوانند به رشد ذهنی و خلاقیت او کمک کنند.
