مراقبت از نوزاد ختنه‌نشده

اگر پوست انتهایی آلت تناسلی فرزند شما (پوشش یا پوست ختنه‌گاه) به طور جراحی برداشته نشده است، لازم است با روش‌های صحیح مراقبت و تمیز کردن آن آشنا شوید. این موضوع، بخشی مهم از مراقبت‌های بهداشتی نوزاد و کودک است و در صورت رعایت نکردن اصول علمی، می‌تواند منجر به ناراحتی یا مشکلات عفونی شود.

پوست ختنه‌گاه نوزاد کی عقب می‌رود؟

در هنگام تولد، پوست ختنه‌گاه به سر آلت تناسلی چسبیده است و امکان عقب کشیدن آن وجود ندارد. این چسبندگی کاملاً طبیعی است. جدا شدن این پوست به مرور زمان و در طول دوران کودکی اتفاق می‌افتد.
برای برخی کودکان این روند طی چند ماه انجام می‌شود اما برای بسیاری ممکن است تا سال‌ها به طول انجامد.

آیا باید پوست ختنه‌گاه را عقب کشید و زیر آن را تمیز کرد؟

فقط زمانی که پوست ختنه‌گاه به طور طبیعی جدا شده باشد، می‌توان آن را به‌آرامی عقب کشید و زیر آن را تمیز کرد. به این فرایند “عقب‌رفتگی ختنه‌گاه” گفته می‌شود.
به خاطر داشته باشید:

• هرگز نباید عقب کشیدن پوست را به نوزاد تحمیل کرد.

• عقب‌کشیدن زودهنگام می‌تواند منجر به درد شدید، خونریزی یا پارگی پوست شود.

چگونه آلت تناسلی و پوست ختنه‌گاه را تمیز کنیم؟

پیش از جدا شدن پوست ختنه‌گاه:

در ماه‌های ابتدایی زندگی، کافی‌ است آلت و ناحیه اطراف آن را فقط با آب گرم تمیز کنید.
نیازی به استفاده از صابون، پنبه یا مواد ضدعفونی‌کننده نیست.
هرگز تلاش نکنید پوست را عقب بکشید.

پس از جدا شدن پوست ختنه‌گاه:

پس از اینکه پوست به‌طور طبیعی جدا شد، به کودک خود آموزش دهید که چگونه این ناحیه را تمیز کند.
قبل از بلوغ، شستشوی گاه‌به‌گاه کافی است. اما در دوران بلوغ، بهتر است در هر بار حمام این ناحیه به‌درستی تمیز شود.

مراحل تمیز کردن:

1. به‌آرامی پوست ختنه‌گاه را عقب بکشید.

2. ناحیه زیر پوست را با آب گرم بشویید.

3. پوست را دوباره به جای اول بازگردانید.

4. در صورت نیاز، با صابون ملایم سطح بیرونی آلت را بشویید، اما از تماس صابون با نوک آلت پرهیز کنید و به‌خوبی آبکشی کنید.

درباره ماده‌ای به نام «اسمگما» (Smegma)

وجود توده‌های سفید یا مرواریدی زیر پوست ختنه‌گاه امری طبیعی است.
اسمگما ماده‌ای سفید یا زرد رنگ است که از سلول‌های مرده پوست، چربی‌ها و ترشحات بدن تشکیل می‌شود.

• تجمع اسمگما می‌تواند موجب بوی ناخوشایند یا تحریک پوستی شود.

• برای پاکسازی آن کافی است از آب گرم یا یک دستمال نرم مرطوب استفاده کنید.

چه زمانی باید با پزشک کودک تماس بگیرید؟

اگر مشاهده کردید که سوراخ ختنه‌گاه آن‌قدر تنگ است که کودک نمی‌تواند به‌راحتی ادرار کند، یا یکی از علائم زیر را داشت، فوراً با پزشک تماس بگیرید:

• جریان ادرار همیشه ضعیف یا قطره‌قطره است.

• کودک هنگام ادرار بی‌قرار و ناراحت به نظر می‌رسد.

• قرمزی یا تورم پوست ختنه‌گاه.

در این موارد بررسی تخصصی توسط پزشک اطفال یا تیم مراقبت سلامت کودک ضروری است. همچنین در صورت نیاز، می‌توانید با یک مشاور بدغذایی و متخصص تغذیه نوزاد و کودک نیز مشورت کنید تا سلامت کلی فرزندتان بررسی شود.