آزمایش‌ها و غربالگری‌های دوران بارداری - راهنمای کامل برای مادران باردار
آزمایش سونوگرافی
این آزمایش رایج و ایمن، رشد جنین و سلامت اندام‌های داخلی او را از طریق تصاویر ایجادشده با امواج صوتی بررسی می‌کند. این تست می‌تواند تأیید کند که رشد جنین طبیعی است و هرگونه ناهنجاری فیزیکی را تشخیص دهد. همچنین، در نزدیکی زمان زایمان، برای بررسی وضعیت قرارگیری جنین استفاده می‌شود. در مواردی که جنین در وضعیت بریچ (قرارگیری پاها یا باسن در پایین)، زایمان طبیعی توصیه نمی‌شود و سزارین بهترین گزینه خواهد بود.
اسکن شفافیت نوکال (Nuchal Translucency)
این سونوگرافی بین هفته‌های ۱۱ تا ۱۲ بارداری برای بررسی نشانه‌های ناهنجاری‌های ژنتیکی مانند تریزومی ۱۳، تریزومی ۱۸ و سندرم داون انجام می‌شود. معمولاً این تست با آزمایش‌های خون PAPP-A و Beta-HCG ترکیب شده و امتیاز ریسک را مشخص می‌کند. در سه‌ماهه دوم نیز آزمایش DIA به همراه تست ترکیبی، تحت عنوان “تست چهارگانه” انجام می‌شود.
تست بدون استرس (Nonstress Test)
این آزمایش ضربان قلب و حرکات جنین را از طریق کمربندی که دور شکم مادر بسته می‌شود، ثبت می‌کند. این تست “بدون استرس” نامیده می‌شود، زیرا از هیچ دارویی برای تحریک حرکات جنین یا انقباضات رحمی استفاده نمی‌شود.
تست استرس انقباضی (Contraction Stress Test)
در این آزمایش، ضربان قلب جنین در واکنش به انقباضات خفیف رحمی بررسی می‌شود. این انقباضات معمولاً با تزریق اکسی‌توسین تحریک می‌شوند. در صورتی که واکنش جنین به انقباضات نامطلوب باشد، ممکن است زایمان زودتر از موعد، حتی به روش سزارین، برنامه‌ریزی شود.
پروفایل بیوفیزیکی (Biophysical Profile)
این آزمایش ترکیبی از تست بدون استرس و سونوگرافی است که حرکات، تنفس و حجم مایع آمنیوتیک را ارزیابی می‌کند. این اطلاعات به پزشک کمک می‌کند تا نیاز به زایمان زودهنگام را تعیین کند.
تست‌های غربالگری
آزمایش قند خون بارداری (Glucose Screening)
این تست برای بررسی قند خون بالا که ممکن است نشان‌دهنده دیابت بارداری باشد، بین هفته‌های ۲۴ تا ۲۸ بارداری انجام می‌شود. مادر باردار باید محلولی قندی بنوشد و سپس خون‌گیری انجام شود. در صورت بالا بودن قند خون، آزمایش‌های تکمیلی برای تشخیص دیابت بارداری انجام خواهد شد.
غربالگری استرپتوکوک گروه B (GBS)
این تست وجود باکتری GBS را که می‌تواند عفونت‌های شدیدی مانند مننژیت در نوزاد ایجاد کند، بررسی می‌کند. نمونه معمولاً از ادرار مادر گرفته می‌شود. در صورت مثبت بودن تست، آنتی‌بیوتیک داخل وریدی در زمان زایمان تجویز می‌شود.
تست HIV در بارداری
این آزمایش برای تشخیص ویروس HIV که می‌تواند در دوران بارداری، زایمان یا شیردهی به نوزاد منتقل شود، انجام می‌شود. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب می‌تواند احتمال انتقال به نوزاد را کاهش دهد.
سایر آزمایش‌ها
پزشک ممکن است بر اساس شرایط جسمانی و سابقه خانوادگی، تست‌های ژنتیکی مانند آمنیوسنتز یا نمونه‌برداری از پرزهای جفتی را توصیه کند. این آزمایش‌ها برای زنان بالای ۳۵ سال یا دارای سابقه خانوادگی مشکلات ژنتیکی پیشنهاد می‌شوند.
