توکسوپلاسموز یک عفونت انگلی است که توسط انگل Toxoplasma gondii ایجاد می‌شود. این بیماری می‌تواند از طریق تماس با مدفوع گربه، مصرف گوشت خام یا نیم‌پز، میوه‌ها و سبزیجات نشسته، یا آب آلوده منتقل شود. در دوران بارداری، ابتلا به این عفونت می‌تواند به جنین آسیب جدی وارد کند و باعث مشکلاتی مانند سقط جنین، زایمان زودرس، یا آسیب‌های عصبی و چشمی در نوزاد شود.
در ادامه، به روش‌های علمی و مؤثر برای پیشگیری از توکسوپلاسموز در دوران بارداری پرداخته‌ایم.
۱. از تماس مستقیم با مدفوع گربه خودداری کنید
گربه‌ها میزبان اصلی انگل Toxoplasma gondii هستند و انگل می‌تواند از طریق مدفوع آن‌ها به محیط منتقل شود. برای کاهش خطر ابتلا:
- اگر گربه دارید، وظیفه تمیز کردن جعبه خاک را به فردی دیگر واگذار کنید.
- در صورت عدم امکان، حتماً هنگام تمیز کردن جعبه خاک از دستکش استفاده کنید و بلافاصله دستان خود را با آب و صابون بشویید.
- از تماس نزدیک با گربه‌هایی که در فضای باز زندگی می‌کنند یا شکار می‌کنند، خودداری کنید.
۲. بهداشت دست‌ها را رعایت کنید
شستن دست‌ها یکی از مهم‌ترین روش‌های پیشگیری از بیماری‌های عفونی، از جمله توکسوپلاسموز است. پس از هرگونه تماس با خاک، شن، گوشت خام، یا سبزیجات نشسته، دست‌های خود را با آب و صابون بشویید.
۳. گوشت را به‌طور کامل بپزید
گوشت خام یا نیم‌پز می‌تواند حاوی کیست‌های انگل Toxoplasma gondii باشد. برای کاهش خطر ابتلا:
- گوشت قرمز و مرغ را حداقل تا دمای ۷۱ درجه سانتی‌گراد بپزید.
- از مصرف استیک نیم‌پز، تخم‌مرغ عسلی و گوشت چرخ‌کرده خام خودداری کنید.
- گوشت را قبل از پختن، فریز کنید (چند روز در دمای کمتر از -۱۲ درجه سانتی‌گراد)، زیرا این کار احتمال آلودگی را کاهش می‌دهد.
۴. میوه‌ها و سبزیجات را قبل از مصرف بشویید یا پوست بگیرید
خاک آلوده می‌تواند ناقل انگل باشد و میوه‌ها و سبزیجاتی که به‌درستی شسته نشده‌اند، می‌توانند منبع انتقال باشند. توصیه‌های مهم:
- سبزیجات و میوه‌ها را با آب جاری بشویید.
- در صورت امکان، پوست میوه‌ها را بگیرید.
- از مصرف سبزیجات خام در رستوران‌های نامطمئن خودداری کنید.
۵. تخته‌های آشپزخانه و ابزارها را ضدعفونی کنید
- پس از خرد کردن گوشت خام، تخته‌های آشپزخانه، چاقو و سایر ابزارهای مورد استفاده را با آب داغ و صابون بشویید.
- از تخته‌های جداگانه برای مواد غذایی خام و پخته استفاده کنید.
۶. هنگام باغبانی از دستکش استفاده کنید
- خاک باغچه می‌تواند حاوی انگل باشد، بنابراین هنگام کار با خاک، از دستکش‌های محافظ استفاده کنید.
- بعد از باغبانی، دست‌های خود را با آب و صابون بشویید.
۷. از مصرف آب آلوده خودداری کنید
- از نوشیدن آب‌های تصفیه‌نشده، به‌ویژه هنگام سفر به مناطق روستایی یا کشورهای در حال توسعه، خودداری کنید.
- آب آشامیدنی را قبل از مصرف بجوشانید یا از آب‌های بطری‌شده مطمئن استفاده کنید.
۸. از لبنیات غیرپاستوریزه دوری کنید
برخی از محصولات لبنی غیرپاستوریزه، مانند پنیرهای سنتی، می‌توانند حاوی انگل باشند. همیشه از محصولات پاستوریزه استفاده کنید.
نتیجه‌گیری
توکسوپلاسموز یک بیماری قابل پیشگیری است و با رعایت اصول بهداشتی، می‌توان خطر ابتلا را به حداقل رساند. مادران باردار باید توجه ویژه‌ای به مواردی مانند عدم تماس با مدفوع گربه، مصرف غذای کاملاً پخته‌شده، رعایت بهداشت دست و محیط داشته باشند.
اگر باردار هستید و نگران توکسوپلاسموز هستید، با پزشک خود مشورت کنید تا راهکارهای پیشگیرانه بیشتری دریافت کنید.
