بادام‌زمینی و کره بادام زمینی برای نوزادان: زمان معرفی، فواید، حساسیت و نکات ایمنی

هشدار
بادام‌زمینی یکی از عوامل شایع خطر خفگی در کودکان است، پس تا انتها همراه باشید تا یاد بگیرید چگونه آن را به‌طور ایمن به کودک خود بدهید.

از چه زمانی می‌توان به نوزاد بادام‌زمینی داد؟

بادام‌زمینی را می‌توان از حدود ۶ ماهگی و زمانی که کودک آمادگی دارد، به تغذیه او اضافه کرد. اما بادام‌زمینی کامل، خرد شده و حتی کره بادام‌زمینی به‌عنوان خطر خفگی برای نوزادان و کودکان محسوب می‌شوند، بنابراین باید روش‌های درست و ایمن آماده‌سازی آن‌ها را یاد بگیرید.

بادام‌زمینی که توسط سازمان‌های نظارتی غذایی به‌عنوان یکی از حساسیت‌زای مهم شناخته شده است، در واقع یک مغز نیست، بلکه دانه خوراکی گیاهی از خانواده لگوم‌ها است که زیر خاک رشد می‌کند. این دانه در آمریکای جنوبی منشأ گرفته و مردمان بومی آن منطقه از آن برای تغذیه و مراسم‌های خاص استفاده می‌کردند. اروپایی‌ها با استعمار این دانه را به سراسر جهان بردند.

چگونه بادام‌زمینی و کره بادام‌زمینی را به نوزاد بدهیم؟

هر کودکی در زمان‌بندی رشد خود پیش می‌رود و پیشنهادهایی که درباره نحوه خرد کردن یا آماده‌سازی غذاها داده می‌شود، کلی هستند و برای گروه بزرگی از کودکان توصیه شده‌اند. فرزند شما یک فرد منحصربه‌فرد است و ممکن است نیازها یا شرایط خاصی داشته باشد که فراتر از روش‌های معمول باشد.

برای تعیین اندازه و شکل مناسب غذاها، از بهترین اطلاعات علمی موجود درباره رشد حرکات بزرگ، حرکات دقیق و مهارت‌های حرکتی دهانی استفاده می‌کنیم تا خطر خفگی به حداقل برسد.

پیشنهادات آماده‌سازی که ارائه می‌دهیم صرفاً جهت اطلاع‌رسانی است و جایگزین مشاوره تخصصی و فردی پزشک یا کارشناس سلامت کودک شما نیست.

امکان حذف کامل خطر خفگی نوزاد یا کودک هنگام خوردن مایعات، پوره یا غذا وجود ندارد. ما به شما توصیه می‌کنیم همه نکات ایمنی مطرح‌شده را رعایت کنید تا محیطی امن برای کودک خود ایجاد کنید و با آگاهی کامل، تصمیم‌های مناسب نیازهای خاص فرزندتان را بگیرید.

هرگز مشاوره تخصصی پزشکی را نادیده نگیرید و به هیچ‌وجه به خاطر اطلاعاتی که اینجا خوانده‌اید، در مراجعه به پزشک تأخیر نکنید.

چهار تا شش ماهگی:
معمولاً نوزادان در این بازه سنی آمادگی کافی برای تغذیه خود به‌تنهایی ندارند، بنابراین توصیه می‌شود بادام‌زمینی فقط در صورتی بین ۴ تا ۶ ماهگی معرفی شود که پزشک یا آلرژی‌شناس تشخیص دهد معرفی زودهنگام برای پیشگیری از آلرژی مفید است. این مورد مخصوص نوزادانی است که عوامل خطر ابتلا به حساسیت بادام‌زمینی مانند اگزما یا حساسیت غذایی قبلی دارند. برای سایر نوزادان، بادام‌زمینی معمولاً زمانی معرفی می‌شود که تمام علائم آمادگی برای شروع تغذیه جامد (معمولاً حدود ۶ ماهگی) دیده شود.

برای معرفی بادام‌زمینی در این سن، می‌توانید حدود ۱/۸ قاشق چای‌خوری کره بادام‌زمینی نرم (بدون عسل) را با آب رقیق کرده و از نوک انگشت یا قاشق به نوزاد بچشانید. اگر نوزاد اگزمای صورت شدید یا تمایل به تحریک پوستی دارد، قبل از دادن کره بادام‌زمینی به پوست اطراف دهان، از یک پماد محافظ مانند وازلین خالص یا ترکیب روغن/موم گیاهی استفاده کنید تا از واکنش‌های تماس پوستی جلوگیری شود.

همچنین می‌توانید مقدار بسیار کمی کره بادام‌زمینی نرم (بدون عسل) یا آرد بادام‌زمینی را با پوره میوه یا سبزی مخلوط کنید. قبل از ترکیب با بادام‌زمینی، بهتر است چند بار پوره را به تنهایی به نوزاد بدهید تا مطمئن شوید به آن حساسیت ندارد. اگر نوزاد به مخلوط واکنش نشان داد، خواهید فهمید که حساسیت به بادام‌زمینی است و نه به پوره.

یک مقدار کم از این مخلوط را (مثلاً با نوک انگشت یا قاشق کوچک) به نوزاد تعارف کنید و در مقابل دهان او نگه دارید. تا زمانی که نوزاد آماده به نظر برسد (دهان باز، زبان بیرون آمده، و تمایل به جلو خم شدن به سمت انگشت یا قاشق) مواد را داخل دهانش نگذارید. اگر نوزاد تمایل داشت، اجازه دهید کمی انگشت یا نوک قاشق را بمکد. سپس ۱۰ دقیقه صبر کنید و اگر علائم واکنش حساسیتی دیده نشد، به تدریج طعم‌های بیشتری از غذای حاوی بادام‌زمینی بدهید. اگر نوزاد کامل نخورد نگران نباشید، هدف در این سن فقط معرفی آلرژن است نه پر کردن معده. بعد از پایان، ۳۰ دقیقه نوزاد را تحت نظر بگیرید تا از نبود واکنش مطمئن شوید. در صورت بروز واکنش، غذا دادن را متوقف کرده و فوراً با پزشک یا اورژانس تماس بگیرید.

اگر نوزاد توانست بادام‌زمینی را تحمل کند، به صورت منظم و هفته‌ای دو بار آن را ادامه دهید. مطالعات نشان داده‌اند مصرف منظم بادام‌زمینی در پیشگیری از حساسیت به آن بسیار مؤثر است.

۶ ماهگی و بالاتر:
کره بادام‌زمینی نرم (بدون عسل) را با آب، شیر مادر، شیر خشک یا پوره‌های سیب، موز و غیره رقیق کرده و به صورت جداگانه یا همراه با غذاهای نرم مثل فرنی یا ماست بدهید. می‌توانید کره بادام‌زمینی رقیق شده را به صورت لایه نازک روی نان تست قرار دهید. برای کمک به بلع بهتر، همراه با نوشیدنی در فنجان باز به کودک بدهید. همچنین می‌توانید بادام‌زمینی آسیاب شده را روی غذاهای نرم مانند میوه‌های له شده، سبزیجات، غلات گرم یا ماست بپاشید. میوه‌های لغزنده مانند آووکادو، موز یا انبه را می‌توانید در بادام‌زمینی آسیاب شده بغلتانید تا گرفتن آن برای کودک راحت‌تر شود. بعد از چند هفته مصرف موفقیت‌آمیز بادام‌زمینی، می‌توانید کره بادام‌زمینی رقیق شده را به عنوان “رنگ انگشتی” یا سس برای غذا دادن به کودک استفاده کنید. توجه داشته باشید که این روش ممکن است برای کودکان مبتلا به اگزما در دست یا صورت که ممکن است حساسیت تماسی ایجاد شود، مناسب نباشد.

۱۲ ماهگی و بالاتر:
ادامه دهید به مخلوط کردن کره بادام‌زمینی نرم با غذاهای نرم، بغلتاندن میوه‌های لغزنده در بادام‌زمینی آسیاب شده و اضافه کردن کره بادام‌زمینی یا آرد بادام‌زمینی به خمیرهای پختنی. کره بادام‌زمینی نرم را نازک روی نان تست بمالید و همراه با نوشیدنی به کودک بدهید. همچنین می‌توانید از روغن بادام‌زمینی برای پخت سبزیجات، غلات و سایر غذاها استفاده کنید، اما توجه داشته باشید که روغن بادام‌زمینی به دلیل نداشتن پروتئین‌های آلرژن، به تنهایی برای حفظ مواجهه با آلرژن کافی نیست.

۱۸ ماهگی و بالاتر:
کره بادام‌زمینی نرم را به دلخواه در غذاهای مختلف مخلوط یا روی آن پخش کنید و بادام‌زمینی آسیاب شده را به غذاها اضافه کنید. از این سن می‌توانید کره بادام‌زمینی تکه‌ای (chunky) را نیز به صورت نازک روی غذاها بمالید.

۲۴ ماهگی و بالاتر:
بعد از دومین سال تولد کودک، اگر مهارت‌های جویدن و بلع پیشرفته‌ای پیدا کرده و می‌تواند آرام بنشیند و دستورالعمل‌ها را دنبال کند، ممکن است آماده خوردن بادام‌زمینی کامل باشد. این مرحله را با دقت بسیار و مراقبت کامل پیش ببرید، زیرا بادام‌زمینی کامل یکی از عوامل اصلی خفگی غیرمرگبار و مرگبار در کودکان زیر ۳ سال در آمریکای شمالی است. برای کاهش خطر، ابتدا بادام‌زمینی را نصف کنید (دو نیمه به راحتی با فشار انگشت جدا می‌شوند) و مطمئن شوید کودک در حالت نشسته و آرام است. از یک قطعه شروع کنید. ابتدا خودتان بادام‌زمینی را روی دندان آسیاب خود بگذارید و با حرکات بسیار واضح بجوید و صدای خرد شدن را به کودک نشان دهید. کودک را تشویق کنید همین کار را انجام دهد و تعداد جویدن‌ها را با صدای بلند بشمارید تا مطمئن شوید به خوبی می‌جود.

بادام‌زمینی خطر خفگی برای نوزادان دارد؟

بله. همه انواع مغزها، قطعات مغز و کره‌های مغزها برای نوزادان و کودکان خطر خفگی دارند. برای کاهش این خطر، کره بادام‌زمینی را با آب، شیر مادر، شیر خشک یا پوره‌هایی مثل سس سیب رقیق کنید و بادام‌زمینی آسیاب شده ریز را روی سایر غذاها بپاشید. همیشه باید هنگام غذا دادن مراقب باشید، در فاصله دسترس نوزاد بمانید و از روش‌های مناسب سنی برای سرو غذا استفاده کنید.

بادام‌زمینی حساسیت‌زاست؟

بله. حساسیت به بادام‌زمینی در کودکان رو به افزایش است، به ویژه در نوزادانی که اگزمای شدید یا حساسیت به تخم‌مرغ دارند. اگر فکر می‌کنید نوزاد ممکن است به بادام‌زمینی حساسیت داشته باشد یا اگزمای شدیدی دارد، حتما قبل از معرفی بادام‌زمینی با پزشک اطفال یا آلرژی‌شناس مشورت کنید.

مطالعات نشان داده‌اند که معرفی زودهنگام بادام‌زمینی می‌تواند به طور قابل توجهی خطر ابتلا به حساسیت به آن را کاهش دهد. به همین دلیل، موسسه ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی آمریکا توصیه می‌کند بادام‌زمینی قبل از تولد یک سالگی کودک و با در نظر گرفتن عوامل خطر معرفی شود.

متأسفانه حساسیت به بادام‌زمینی در اکثر موارد مادام‌العمر است و فقط حدود ۲۰ درصد کودکان ممکن است حساسیت را از دست بدهند. همچنین کودکانی که به بادام‌زمینی حساسیت دارند، ۲۵ تا ۴۰ درصد احتمال دارد به یک یا چند مغز درختی دیگر نیز حساسیت داشته باشند. نکته جالب اینکه روغن بادام‌زمینی تصفیه شده (که پروتئین‌های آلرژن آن حذف شده) معمولاً برای افراد حساس قابل تحمل است، اما روغن بادام‌زمینی تصفیه نشده به دلیل باقی ماندن پروتئین‌ها هنوز خطرناک است.

معرفی بادام‌زمینی باید از چه سنی باشد؟

کودکان دارای اگزمای شدید یا حساسیت غذایی باید قبل از معرفی بادام‌زمینی با پزشک مشورت کنند، اما سایر نوزادان می‌توانند وقتی برای خوردن غذای جامد آماده شدند، معمولاً حدود ۶ ماهگی، بادام‌زمینی را شروع کنند. برای نوزادان دارای اگزما، معرفی زودتر، یعنی بین ۴ تا ۶ ماهگی توصیه می‌شود.

همانند سایر آلرژن‌ها، بهتر است با مقدار کم شروع کنید. ابتدا مقدار کمی (مثلاً یک نوک قاشق آرد بادام‌زمینی یا ۱/۸ قاشق چای‌خوری کره بادام‌زمینی نرم بدون عسل) بدهید و بعد از اولین چشیدن، به دقت علائم حساسیت را زیر نظر بگیرید؛ چون واکنش‌ها همیشه فوری نیستند. اگر بعد از ۵ تا ۱۰ دقیقه واکنشی دیده نشد، می‌توانید به تدریج مقدار بیشتری از بادام‌زمینی را به صورت طبیعی به نوزاد بدهید. آلرژی‌شناسان توصیه می‌کنند که پس از معرفی، مصرف مرتب و منظم آلرژن‌ها، از جمله بادام‌زمینی، برای حفظ تحمل بدن ادامه یابد. بر اساس مطالعات، مصرف میانگین ۲ گرم پروتئین بادام‌زمینی در هفته در دوران کودکی کافی است تا تحمل طولانی‌مدت ایجاد شود.

بادام‌زمینی برای نوزادان مفید است؟

بله. بادام‌زمینی سرشار از چربی، پروتئین و فیبر است و همچنین آهن، منیزیم، روی، فولیت و ویتامین‌های B6 و E را تامین می‌کند. این مواد مغذی انرژی پایدار، بلوک‌های ساختاری ضروری برای رشد و سوخت میکروبیوم روده در حال توسعه را فراهم می‌کنند. همچنین به سلامت سلول‌های قرمز خون، تعادل الکترولیت‌ها، حس چشایی، عملکرد سیستم عصبی و ایمنی بدن کمک می‌کنند و آنتی‌اکسیدان‌هایی دارند که در ترمیم و بازسازی بدن کودک نقش دارند.

نکته: چون بادام‌زمینی و کره آن مستعد کپک زدن هستند، پس از باز شدن، کره بادام‌زمینی را در یخچال نگهداری کنید.

کره بادام‌زمینی برای نوزادان مفید است؟

بله. کره بادام‌زمینی سرشار از پروتئین، چربی، آهن و مواد مغذی دیگر است که رشد و تکامل نوزاد را حمایت می‌کند. برخی کره‌های بادام‌زمینی ممکن است مقداری نمک یا شکر اضافه داشته باشند، اما معمولاً مقدار آن کم است و طعم این کره‌ها نگرانی خاصی ندارد. خانواده‌هایی که تمایل به کاهش نمک و شکر اضافه دارند، می‌توانند از انواع بدون نمک و بدون شکر (گاهی با برچسب «طبیعی») استفاده کنند. توجه کنید که برای نوزادان زیر ۱۲ ماه کره بادام‌زمینی باید عاری از عسل باشد، زیرا عسل می‌تواند خطر بوتولیسم نوزادی ایجاد کند.

روغن بادام‌زمینی برای نوزادان مناسب است؟

بله. هم روغن بادام‌زمینی تصفیه شده و هم تصفیه نشده به‌عنوان روغن پخت‌وپز در حد اعتدال برای نوزادان مناسب هستند. روغن بادام‌زمینی یا با حرارت بالا پردازش می‌شود تا رنگ و طعم آن حذف شود (روغن تصفیه شده) یا با روش پرس سرد استخراج می‌شود تا طعم و مواد مغذی حفظ شود (روغن تصفیه نشده). هر دو نوع این روغن‌ها چربی‌های مغذی به رژیم غذایی نوزاد اضافه می‌کنند. با این حال، ممکن است روغن بادام‌زمینی تصفیه شده را ترجیح دهید چون نقطه دود بالاتری دارد و برای پخت‌وپز مثل تفت دادن (استیر فرای) مناسب‌تر است.

آرد بادام‌زمینی برای نوزادان سالم است؟

بله. آرد بادام‌زمینی از آسیاب کردن بادام‌زمینی و جدا کردن چربی‌های آن تهیه می‌شود، به همین دلیل گاهی به آن آرد یا پودر بادام‌زمینی «فاقد چربی» می‌گویند. اگرچه آرد بادام‌زمینی نسبت به سایر اشکال بادام‌زمینی چربی کمتری دارد، اما همچنان مقدار قابل توجهی فیبر، پروتئین و ریزمغذی‌هایی مانند روی، ویتامین B6 و فولیت را تأمین می‌کند.