Eosinophilic Esophagitis (EoE) در کودکان: علائم، تشخیص و درمان

اِئوزینوفیلیک اُزو فیژیتیس (EoE) یکی از اختلالات آلرژیک است که بر مری تأثیر می‌گذارد، لوله‌ای که دهان را به معده وصل می‌کند. این بیماری باعث ایجاد التهاب و باریک شدن مری می‌شود که می‌تواند مشکلاتی در بلعیدن غذا ایجاد کند و موجب درد و ناراحتی در هنگام خوردن شود. این اختلال در کودکان بیشتر مشاهده می‌شود، به‌ویژه در کودکانی که سابقه آلرژی یا آسم دارند. در این مقاله، به‌طور جامع به بررسی علل، علائم، روش‌های تشخیص، درمان‌ها و مدیریت اِئوزینوفیلیک اُزو فیژیتیس در کودکان پرداخته خواهد شد.

چگونه EoE بر کودک تأثیر می‌گذارد؟

در یک کودک مبتلا به EoE، سیستم ایمنی بدن به برخی غذاها یا دیگر محرک‌های آلرژیک واکنش نشان می‌دهد و آن‌ها را به‌عنوان تهدید شناسایی می‌کند. در نتیجه، بدن گلبول‌های سفید به نام اِئوزینوفیل‌ها را آزاد می‌کند که به‌طور معمول برای مبارزه با میکروب‌ها و عفونت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. این اِئوزینوفیل‌ها در دیواره مری تجمع می‌کنند و باعث ایجاد التهاب و باریک شدن آن می‌شوند، که این امر می‌تواند بلعیدن غذا را دشوار یا دردناک کند.

علائم EoE در کودکان

علائم اِئوزینوفیلیک اُزو فیژیتیس می‌تواند در گروه‌های سنی مختلف تفاوت‌هایی داشته باشد. در حالی که یکی از علائم مشترک در همه سنین، برگشت محتویات معده به مری (که به‌عنوان رفلاکس گوارشی یا GER شناخته می‌شود) است، علائم دیگر بسته به سن کودک متفاوت خواهند بود.

علائم در نوزادان و کودکان خردسال:

• استفراغ یا حالت تهوع هنگام خوردن غذا

• مشکلات تغذیه‌ای مانند امتناع از خوردن غذا

• عدم افزایش وزن مناسب

• درد شکمی

علائم در کودکان بزرگتر و نوجوانان:

• دشواری در بلعیدن غذا (دیسفاژی)

• سرفه هنگام خوردن غذا

• گرفتگی غذا در مری (مسدود شدن غذا)

• درد قفسه سینه یا سوزش سر دل

• درد شکمی

چگونه EoE تشخیص داده می‌شود؟

برای تشخیص اِئوزینوفیلیک اُزو فیژیتیس، کودک باید به یک متخصص گوارش کودکان (پزشک گوارش اطفال) ارجاع داده شود. معمولاً برای تشخیص این بیماری، از آندوسکوپی دستگاه گوارش فوقانی (ایزو فاگوگاسترو دودنوسکوپی) استفاده می‌شود تا پزشک بتواند به‌طور مستقیم لایه‌های مری را مشاهده کند.

در این روش، از یک لوله انعطاف‌پذیر با دوربینی در انتهای آن استفاده می‌شود که از طریق دهان وارد مری می‌شود در حالی که کودک تحت بیهوشی است. پزشک به جستجو برای علائم تورم در مری می‌پردازد. علاوه بر این، نمونه‌های بیوپسی از لایه مری گرفته می‌شود که به‌منظور بررسی وجود اِئوزینوفیل‌ها تحت میکروسکوپ قرار می‌گیرند.

روش‌های درمان EoE

اگرچه برای EoE درمان قطعی وجود ندارد، اما روش‌های مختلفی برای کنترل علائم و بهبود کیفیت زندگی کودک مبتلا در دسترس است. هدف از درمان کاهش التهاب در مری است تا کودک بتواند به‌طور طبیعی غذا بخورد و زندگی خود را ادامه دهد. در اینجا برخی از مهم‌ترین درمان‌ها و روش‌های مدیریت این بیماری آورده شده است.

رژیم غذایی حذف‌شده (Elimination Diet Therapy)

در صورتی که التهاب توسط برخی غذاها تحریک شود، پزشک ممکن است پیشنهاد کند که آن غذاها به‌طور کامل از رژیم غذایی کودک حذف شوند. این رژیم حذف‌شده معمولاً شامل مواردی مانند شیر، سویا، گندم، تخم‌مرغ، غذاهای دریایی و مغزها است. پس از کنترل التهاب، می‌توان به‌تدریج برخی غذاها را به رژیم غذایی کودک بازگرداند. پزشک برای بررسی اثرات مجدد این غذاها، ممکن است از آندوسکوپی تکراری استفاده کند.

داروها برای درمان EoE

1. مهارکننده‌های پمپ پروتون (PPI): این داروها می‌توانند با کاهش تولید اسید معده علائم EoE را بهبود بخشند. اما به‌طور کلی التهاب و علائم بیشتر بیماران با این داروها به‌طور کامل حل نمی‌شود.

2. استروئیدها: این داروها به کنترل التهاب کمک می‌کنند. داروهای فلوتیکازون و بودزونید معمولاً برای درمان این بیماری استفاده می‌شوند. این داروها به‌صورت خوراکی مصرف می‌شوند و باعث کاهش التهاب در مری می‌شوند.

3. داروهای بیولوژیک: داروهای بیولوژیک داروهایی هستند که تأثیر خاصی بر بخش‌های خاصی از سیستم ایمنی دارند که در نحوه عملکرد اِئوزینوفیل‌ها نقش دارند. این داروها ممکن است برای کودکانی که به سایر درمان‌ها پاسخ نداده‌اند، تجویز شوند.

پیامدهای احتمالی EoE

در صورتی که درمان اِئوزینوفیلیک اُزو فیژیتیس به‌طور مؤثر انجام نشود، التهاب طولانی‌مدت می‌تواند باعث تنگ شدن مری شود که ممکن است موجب مسدود شدن غذا در مری گردد. برای رفع این مشکل، ممکن است نیاز به انجام یک آندوسکوپی دیگر باشد که در طی آن می‌توان مری را گشاد کرد.

کودکان خردسالی که به این بیماری مبتلا هستند ممکن است مشکلات تغذیه‌ای شدیدتری داشته باشند که ممکن است نیاز به استفاده از فرمول‌های خاص تغذیه‌ای مایع یا درمان‌های تغذیه‌ای داشته باشند. در موارد بسیار جدی، ممکن است نیاز به قرار دادن لوله تغذیه‌ای از طریق پوست (G-tube) برای تأمین مواد غذایی و آب برای کودک باشد.

نتیجه‌گیری

Eosinophilic Esophagitis یک بیماری مزمن است که می‌تواند تأثیرات قابل‌توجهی بر زندگی کودک داشته باشد، اما با تشخیص به‌موقع و درمان مناسب، می‌توان علائم آن را مدیریت کرد و کیفیت زندگی کودک را بهبود بخشید. استفاده از رژیم‌های غذایی حذف‌شده و داروهای مختلف می‌تواند به کاهش التهاب و بهبود عملکرد مری کمک کند. برای مدیریت بهتر این بیماری، والدین باید تحت نظر پزشک متخصص گوارش اطفال باشند.

سؤالات متداول (FAQ)

1. EoE چه علائمی دارد؟
علائم EoE شامل مشکلاتی مانند دشواری در بلعیدن غذا، سرفه هنگام خوردن، و درد قفسه سینه است. در نوزادان، ممکن است حالت تهوع و استفراغ نیز مشاهده شود.

2. چگونه EoE تشخیص داده می‌شود؟
تشخیص EoE معمولاً از طریق آندوسکوپی و بیوپسی مری صورت می‌گیرد.

3. چه درمان‌هایی برای EoE وجود دارد؟
درمان‌ها شامل رژیم غذایی حذف‌شده، داروهای ضد التهاب مانند استروئیدها، و داروهای بیولوژیک است.

4. آیا EoE درمان قطعی دارد؟
در حال حاضر، EoE درمان قطعی ندارد، اما با استفاده از روش‌های درمانی مناسب، می‌توان علائم آن را کنترل کرد.

5. آیا EoE می‌تواند منجر به مشکلات جدی شود؟
بله، در صورتی که درمان انجام نشود، EoE می‌تواند باعث تنگ شدن مری و مسدود شدن غذا شود.

نکات کلیدی

• EoE یک اختلال آلرژیک است که بر مری تأثیر می‌گذارد.

• علائم شامل مشکلات بلعیدن، استفراغ و درد شکمی است.

• درمان شامل رژیم غذایی حذف‌شده و داروهای ضد التهاب است.

• تشخیص از طریق آندوسکوپی و بیوپسی انجام می‌شود.

• مدیریت مؤثر می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی کودک کمک کند.